"Οι μεταμοσχεύσεις ιστών και οργάνων ανθρώπινης προέλευσης αποτελούν ασφαλώς ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα στην ιστορία της ιατρικής. Χιλιάδες άνθρωποι έχουν ξαναδεί το φως με μεταμόσχευση κερατοειδούς χιτώνος και πολλοί άλλοι έχουν αποφύγει τον θάνατο χάρις στη μεταμόσχευση νεφρών. Παράλληλα έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος και στις μεταμοσχεύσεις καρδίας, ήπατος, πνευμόνων και παγκρέατος. Ή μεγάλη όμως πρόοδος που έχει σημειωθεί στον τομέα αυτόν της παρεμβατικής ιατρικής και ή ακόμη μεγαλύτερη που αναμένεται να σημειωθεί στο άμεσο μέλλον, επιβάλλουν την από πάσης πλευράς οριοθέτηση της μεθόδου, ώστε να αποτραπούν καταχρήσεις της και να παραμείνει μια ευεργετική για τον άνθρωπο εξέλιξη. Το θέμα, έκτος από την ιατρική και νομική του όψη, έχει ασφαλώς και την θρησκευτική, γι' αυτό και επιχειρούμε μια θεώρηση του και από την τελευταία, με βάση πάντοτε την χριστιανική ηθική του Ευαγγελίου.Είναι φυσικό πώς αν υπερνικηθεί ή αγνοία των πολλών πάνω στο θέμα και ενθαρρυνθούν κατάλληλα οι υποψήφιοι δότες, οι μεταμοσχεύσεις μπορούν να λύσουν μια σειρά από περίπλοκα προβλήματα και να χαρίσουν σε άλλως καταδικασμένους ανθρώπους τη χαρά της ζωής. Ωστόσο δεν λείπουν και εκείνοι πού στέκονται αρνητικά ή και με απλές επιφυλάξεις εμπρός στο πρόβλημα, πράγμα που δείχνει ότι δεν έχει εξαντληθεί ο προβληματισμός που συνδέεται με τις καθολικές διαστάσεις του ζητήματος. Και ικανός τέτοιος προβληματισμός συνδέεται με την ηθική και θρησκευτική πλευρά του. Πρέπει από την αρχή να τονίσουμε ότι ή χριστιανική ηθική δεν προσφέρει έναν κώδικα ηθικής, πολύ δε περισσότερο έναν κώδικα ιατρικής δεοντολογίας, προσφέρει όμως ηθικά κριτήρια αξιολόγησης των πράξεων του ανθρώπου.Σε σχέση με τις μεταμοσχεύσεις δύο είναι τα θεμελιώδη κριτήρια πού προσδιορίζουν την πορεία πλεύσεως μας. Το ένα είναι, ή εκτίμηση του ανθρώπου ως εικόνας του θεού - πράγμα πού σημαίνει ότι ο άνθρωπος έχει μοναδική και ανεπανάληπτη αξία- και το δεύτερο είναι ή χωρίς όρους και όρια αγάπη προς τον πλησίον, πού φθάνει μέχρι και της αγάπης αυτού του εχθρού, Η αγάπη βέβαια αυτή δεν είναι ένας κοινωνικός αλτρουισμός, αλλά αποτελεί αντανάκλαση της αγάπης του ίδιου τον θεού, πού έφθασε στο σημείο να στείλει στη γη τον Υιό του για να θυσιασθεί υπέρ των φίλων του «Μείζονα ταύτης άγάπην ουδείς έχει ίνα τις την ψυχήν αυτού θή υπέρ των φίλων αυτού» (Ίω. 15,13)... ""...Μερικοί εκφράζουν επιφυλάξεις για το αν είναι ή δεν είναι ασεβής ή επέμβαση που επιχειρείται με τις μεταμοσχεύσεις στα σχέδια του Θεού για τον άνθρωπο. Το επιχείρημα είναι σχολαστικό και ανόητο. Ο Θεός επροίκισε τον άνθρωπο με νουν και θέληση, ώστε να αντιμετωπίζει κάθε πρόβλημα στη ζωή του. Ο ίδιος έδωσε τους γιατρούς και την επιστήμη προς ανακούφιση των πασχόντων. Δεν είναι επέμβαση στη βουλή του Θεού η ανάπτυξη της Ιατρικής και ή σωτήρια των ανθρώπων από την αρρώστια η τον θάνατο. Είναι, αντιθέτως, μέσα στο σχέδιο του Θεού η ανάπτυξη πρωτοβουλιών από τον άνθρωπο και ή αξιοποίηση των δυνάμεων με τις όποιες τον εφοδίασε ο Δημιουργός του. Το ότι έτσι έχει η αλήθεια μπορεί να αποδειχθεί και από ένα απόσπασμα από την προς Γαλατάς επιστολή του Αποστόλου Παύλου πού, όσο κι αν έχει συμβολικό χαρακτήρα, είναι ωστόσο σε στενή σχέση με την ουσία του θέματος μας:«Μαρτυρώ γαρ υμίν ότι εί δυνατόν τους οφθαλμούς υμών εξορύξαντες αν εδώκατέ μοι» (Γαλ. 4, 15). Όπως είναι γνωστό, ο Απόστολος Παύλος υπέφερε από μια σπάνια νόσο των οφθαλμών πού δεν την κατονομάζει. Έχοντας λοιπόν αυτό κατά νουν και γνωρίζοντας την αγάπη που έτρεφαν προς το πρόσωπό του οι Γαλάτες, τους γράφει: «Δίνω μαρτυρία εγώ για σας ότι, αν σας ζητούσα να μου προσφέρετε τα μάτια σας για να τα χρησιμοποιήσω εγώ, θα τα βγάζατε και θα μου τα προσφέρατε.»Στην εποχή του Παύλου δεν γίνονταν ασφαλώς μεταμοσχεύσεις, άλλα θα μπορούσαμε να υποθέσουμε πώς αν γίνονταν ο Απόστολος θα τασσόταν υπέρ, κρίνοντάς τες ως απόδειξη αγάπης η όποια «ου ζητεί τα εαυτής» (Α' Κορ. 13, 5). Όταν ο ίδιος ο Απόστολος διδάσκει ότι όλοι οι χριστιανοί είμαστε «αλλήλων μέλη» (Εφ. 4, 25) και όταν μας προτρέπει «διά της αγάπης δουλεύετε άλλήλοις» (Γαλ. 5, 13) και όταν η προσφορά της ζωής μας ολόκληρης στον βωμό της πίστεως και της πατρίδος καταξιώνεται και δικαιώνεται, τότε πως θα αρνηθούμε μια πράξη τόσο ευγενική και ανιδιοτελή, όπως είναι η προσφορά του σώματος μας για να σωθεί ένας συνάνθρωπος που μπορεί μάλιστα να μην μας είναι καν συγγενής;Ή Καθολική Εκκλησία έχει οριοθετήσει τις βασικές αρχές πού πρέπει να διέπουν την προσφορά οργάνων για μεταμοσχεύσεις. Όσον ο δωρητής ζει, ή αφαίρεση οργάνου του επιτρέπεται μόνο στα δίδυμα όργανα (νεφρό, μάτι) και με την προϋπόθεση ότι το άλλο είναι υγιές και θα συνεχίσει τη φυσιολογική του λειτουργία. Επίσης όταν υπάρχει πραγματική και σοβαρή ανάγκη και η μεταμόσχευση είναι ο μοναδικός τρόπος για την αντιμετώπιση της, καθώς και όταν υπάρχει σοβαρή βάσιμη πιθανότητα για την επιτυχία της μεταμόσχευσης.
Όταν ο δωρητής είναι νεκρός, η προσφορά οργάνου του πρέπει, να γίνεται υπό τις εξής προϋποθέσεις: Να υπάρχει, γραπτή συναίνεση πριν τον θάνατο, να εξασφαλίζεται ο σεβασμός του ανθρώπινου σώματος ως ναού του Αγίου Πνεύματος, να εξασφαλίζεται η αποφυγή κάθε είδους εκμετάλλευσης και να αποφεύγεται έστω και ο πιθανός κίνδυνος ευθανασίας, διότι δεν είναι θεμιτό να υπερασπίζεται η ζωή του ενός με την εξασθένηση η την αφαίρεση της ζωής του άλλου.Τέλος, ή Καθολική Εκκλησία τονίζει δύο ακόμη βασικές αρχές:α) Το δικαίωμα στη ζωή και το δικαίωμα στη σωματική ακεραιότητα δεν έχουν την ίδια προτεραιότητα. Προηγείται το δικαίωμα στη ζωή, καιβ) 0ι μεταμοσχεύσεις ορισμένων οργάνων που μπορούν να αλλοιώσουν την ψυχική ή βιολογική υπόσταση του προσώπου δεν επιτρέπονται."
Όταν ο δωρητής είναι νεκρός, η προσφορά οργάνου του πρέπει, να γίνεται υπό τις εξής προϋποθέσεις: Να υπάρχει, γραπτή συναίνεση πριν τον θάνατο, να εξασφαλίζεται ο σεβασμός του ανθρώπινου σώματος ως ναού του Αγίου Πνεύματος, να εξασφαλίζεται η αποφυγή κάθε είδους εκμετάλλευσης και να αποφεύγεται έστω και ο πιθανός κίνδυνος ευθανασίας, διότι δεν είναι θεμιτό να υπερασπίζεται η ζωή του ενός με την εξασθένηση η την αφαίρεση της ζωής του άλλου.Τέλος, ή Καθολική Εκκλησία τονίζει δύο ακόμη βασικές αρχές:α) Το δικαίωμα στη ζωή και το δικαίωμα στη σωματική ακεραιότητα δεν έχουν την ίδια προτεραιότητα. Προηγείται το δικαίωμα στη ζωή, καιβ) 0ι μεταμοσχεύσεις ορισμένων οργάνων που μπορούν να αλλοιώσουν την ψυχική ή βιολογική υπόσταση του προσώπου δεν επιτρέπονται."
"Κλείνοντας την παράθεση των σκέψεων μας αυτών παρατηρούμε τα εξής:
1. Ή Χριστιανική Ηθική δεν αρνείται τοις μεταμοσχεύσεις ή την δωρεά οργάνων, μάλλον τις θεωρεί εκδήλωση αγάπης προς τον πάσχοντα συνάνθρωπο και γι' αυτό κατ' αρχήν τις εγκρίνει και τις ευλογεί.
2. Ή αφαίρεση οργάνου η οργάνων από τον δότη επιβάλλεται να γίνεται με την συνολική τον θεώρηση ως προσώπου και εικόνας Θεού. Το ίδιο πρέπει να συμβαίνει και σε ότι άφορα στον λήπτη.
3. Ή Απόφαση του δότη να δώσει και του λήπτη να λάβει ένα όργανο πρέπει να λαμβάνεται ψύχραιμα, υπεύθυνα και με πλήρη γνώση των συνεπειών της.
4. Τα κριτήρια επενέργειας μεταμόσχευσης πρέπει να είναι αντικειμενικά και. απόλυτα ασφαλή. Στον νομοθέτη δε εναπόκειται η ευθύνη να τα ορίσει, ώστε να αποκλεισθεί κάθε ενδεχόμενο κατάχρησης.
5. Η αγωγή της κοινής γνώμης πρέπει να απευθύνεται προς την αντίληψη ότι ένας τρόπος αυτοπραγμάτωσης του ανθρώπου είναι η χρησιμοποίηση μετά θάνατον οργάνων του σώματος του για τη σωτήρια κάποιου ή κάποιων συνανθρώπων του. Πουθενά στη Γραφή δεν υπάρχει ως προϋπόθεση για την ανάσταση των νεκρών η σωματική ακεραιότητα. Η εκστρατεία που έχει αρχίσει για την ενημέρωση των ανθρώπων πάνω στην ανάγκη να πολλαπλασιασθούν οι μετά θάνατον κυρίως δότες πρέπει να ενισχυθεί ώστε να αποδώσει σε καρπούς που θα φέρουν ευεργετικά αποτελέσματα.
6. Σε περίπτωση πτωματικών αφαιρέσεων οργάνων πρέπει να πιστοποιείται με κάθε βεβαιότητα ο θάνατος, να αποφεύγεται δε κάθε επίσπευση του ή παραπλανητική βεβαίωση του, που συνιστά όχι μόνο ηθικό, αλλά και ποινικό έγκλημα.
Η Εκκλησία της Ελλάδος κατόπιν ενδελεχούς μελέτης του θέματος και υποβολής σχετικού υπομνήματος της αρμόδιας επί της Βιοηθικής Επιτροπής της, διατείνεται ότι η πρώτη αρχή, από την οποία ξεκινά τον προβληματισμό της επί των μεταμοσχεύσεων και της δωρεάς οργάνων είναι η φιλανθρωπία της. Το γεγονός πως οι μεταμοσχεύσεις μεταμορφώνουν το δράμα του λήπτη σε ελπίδα ζωής, η Εκκλησία το περιβάλλει με ιδιαίτερη συμπάθεια και σεβασμό. Γι' αυτό και θα μπορούσε να τις ευλογήσει, με την προϋπόθεση ότι κατά τη μεταμοσχευτική διαδικασία προστατεύεται η συνείδηση του δότη και δεν παραβιάζονται οι πνευματικές αξίες. Το ότι ή Εκκλησία είναι πνευματική δεν σημαίνει ότι δεν είναι και φιλάνθρωπη.Η προσφορά υγιών οργάνων για μεταμοσχεύσεις αποτελεί σπουδαία συνεισφορά στο βωμό της αγάπης προς τον συνάνθρωπο. Η Ορθόδοξη Χριστιανική Εκκλησία ως εκ του λόγου τούτου δεν μπορεί παρά να είναι ευνοϊκή απέναντι στην όλη κίνηση που σημειώνεται τελευταία στη χώρα μας."
1. Ή Χριστιανική Ηθική δεν αρνείται τοις μεταμοσχεύσεις ή την δωρεά οργάνων, μάλλον τις θεωρεί εκδήλωση αγάπης προς τον πάσχοντα συνάνθρωπο και γι' αυτό κατ' αρχήν τις εγκρίνει και τις ευλογεί.
2. Ή αφαίρεση οργάνου η οργάνων από τον δότη επιβάλλεται να γίνεται με την συνολική τον θεώρηση ως προσώπου και εικόνας Θεού. Το ίδιο πρέπει να συμβαίνει και σε ότι άφορα στον λήπτη.
3. Ή Απόφαση του δότη να δώσει και του λήπτη να λάβει ένα όργανο πρέπει να λαμβάνεται ψύχραιμα, υπεύθυνα και με πλήρη γνώση των συνεπειών της.
4. Τα κριτήρια επενέργειας μεταμόσχευσης πρέπει να είναι αντικειμενικά και. απόλυτα ασφαλή. Στον νομοθέτη δε εναπόκειται η ευθύνη να τα ορίσει, ώστε να αποκλεισθεί κάθε ενδεχόμενο κατάχρησης.
5. Η αγωγή της κοινής γνώμης πρέπει να απευθύνεται προς την αντίληψη ότι ένας τρόπος αυτοπραγμάτωσης του ανθρώπου είναι η χρησιμοποίηση μετά θάνατον οργάνων του σώματος του για τη σωτήρια κάποιου ή κάποιων συνανθρώπων του. Πουθενά στη Γραφή δεν υπάρχει ως προϋπόθεση για την ανάσταση των νεκρών η σωματική ακεραιότητα. Η εκστρατεία που έχει αρχίσει για την ενημέρωση των ανθρώπων πάνω στην ανάγκη να πολλαπλασιασθούν οι μετά θάνατον κυρίως δότες πρέπει να ενισχυθεί ώστε να αποδώσει σε καρπούς που θα φέρουν ευεργετικά αποτελέσματα.
6. Σε περίπτωση πτωματικών αφαιρέσεων οργάνων πρέπει να πιστοποιείται με κάθε βεβαιότητα ο θάνατος, να αποφεύγεται δε κάθε επίσπευση του ή παραπλανητική βεβαίωση του, που συνιστά όχι μόνο ηθικό, αλλά και ποινικό έγκλημα.
Η Εκκλησία της Ελλάδος κατόπιν ενδελεχούς μελέτης του θέματος και υποβολής σχετικού υπομνήματος της αρμόδιας επί της Βιοηθικής Επιτροπής της, διατείνεται ότι η πρώτη αρχή, από την οποία ξεκινά τον προβληματισμό της επί των μεταμοσχεύσεων και της δωρεάς οργάνων είναι η φιλανθρωπία της. Το γεγονός πως οι μεταμοσχεύσεις μεταμορφώνουν το δράμα του λήπτη σε ελπίδα ζωής, η Εκκλησία το περιβάλλει με ιδιαίτερη συμπάθεια και σεβασμό. Γι' αυτό και θα μπορούσε να τις ευλογήσει, με την προϋπόθεση ότι κατά τη μεταμοσχευτική διαδικασία προστατεύεται η συνείδηση του δότη και δεν παραβιάζονται οι πνευματικές αξίες. Το ότι ή Εκκλησία είναι πνευματική δεν σημαίνει ότι δεν είναι και φιλάνθρωπη.Η προσφορά υγιών οργάνων για μεταμοσχεύσεις αποτελεί σπουδαία συνεισφορά στο βωμό της αγάπης προς τον συνάνθρωπο. Η Ορθόδοξη Χριστιανική Εκκλησία ως εκ του λόγου τούτου δεν μπορεί παρά να είναι ευνοϊκή απέναντι στην όλη κίνηση που σημειώνεται τελευταία στη χώρα μας."
.jpg)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου